Bahtsız Uğursuzlar

Malumunuz ülke olarak bir çok batıl inanca sahibiz. Ancak nedendir bilmem dünyayı sarsan uğursuz sayılar bizim güzel ülkemizi teğet geçmişler. Bilmiyorum belki aramızda vardır sayıların uğursuzluğuna inananlar ama oldum olası saçma bulmuşumdur bu mevzuyu. İçimdeki saçmalama duygusu beni bu konuyu araştırmaya sevk etti ve uğursuz kabul edilen sayıların arasında bir gezinti yaptım. Aranızda neden uğursuz ki diyenler varsa bir göz  atmakta  fayda  var .


İlk sayımız herkesinde bildiği 13 sayısı.  Kendileri oldukça meşhur bir sayısıdır. Şöyle ki  bir çok ülkede uğursuzluğundan korkulduğu için toplumdan dışlanmış kapı dışarı edilmiştir. Sokak tabelalarından, kapı numaralarından, asansör tuşlarından, bina katlarından, koltuk numaralarından kovulmuştur. Ayın 13’unde işe gidilmez. (İyi fikirmiş).  Ola ki bir oteliniz var oda numarası 13, yıl boyunca oda boş kalabilir. Ve ya evinizin kapı numarası 13 yıllarca satmak için uğraşabilirsiniz. İste 13 için durumlar bu kadar vahim. Peki nereden geliyor bu 13 teki bahtsızlık. Günümüzde bir fobi olarak kabul edilen bu inanışla alakalı bir çok  teori bulunmakta.

 *Bu inanışlardan en yaygını Hz. İsa’nın son yemeğindeki havarilerin sayısına dayanmaktadır.  Bu yemekte Hz. İsa ile birlikte 13 kişi bulunmaktadır. Yemekten 24 saat geçmeden Hz. İsa çarmıha gerilerek öldürülür. Bu nedenle 13 kişi akşam yemeğinde bir araya gelirse içlerinden birinin başına felaket geleceğine inanılır. (Sırf bu sebeple yemek masaları da 12 kışilik tasarlanıyirmuş).  

*13’ün uğursuzluğunu daha eskilere dayandıranlar da mevcut. İskandinavya topraklarında tanrıların yaşadığına inanıla çağlarda güzellik tanrısı Balder bir ziyafet verir. Bu ziyafete 12 kişi davetlidir. Yalanların ve hilelerin tanrısı Loki davetli olmadıği halde 13 kişi olarak zorla davete katılmak ister. Çıkan tartışmada Loki diğer tanrıların da sevdiği Balder’i öldürür.  Bu sebeple 13 uğursuz kabul edilir. Hz İsa’dan öncede var olduğunun bir kanıtı da Hammurabi Kanunları’nda da 13. madde yoktur ve bu kanunlar İsa’dan önce 1760 te hazırlanmıştır. 

*Bir diğer inanışta Yunan mitolojisinden. İnanışa göre Olimpos dağında 12 tanrı oturur. Yunan mitolojisine en son katılan tanrı Dionysus için Hestia isimli tanrıça Olimpos’tan ayrılarak insanlar arasında yaşamaya başlar. Böylece Olimpos’taki tanrı sayısı uğursuz olan 13’e ulaşmaz. 

*13’ün uğursuz olmasının sebeplerinden biride 13’ün asal sayı olmasıdır. 13 rahatlıkla bölünemediği için özellikle paranın olmadığı dönemlerde 13 parçalık bir malı pay etmek kanlı kavgalara sebep olmuş. Asal sayıların arasında 13’ün uğursuz kabul edilmeside 6.asal sayı olmasına dayandırılmış (6 şeytanı simgeler). (Mantıklı geldi)

*Bir yıl içinde ay 13 kez dolunay olarak görüldüğünden 13’ün uğursuzluğunu buna dayandıranlar da vardır.
*İbranilere göre 13 sayısının uğursuz olması ise İbrani alfabesinin 13. harfinin  "mavet (ölüm)" kelimesinin ilk harfi olan "m" harfi olmasıdır. 

*Son olarak kadınlar yılda 13 kez adet görür. Bir çok toplumda kadınların bu özel dönemleri uğursuz kabul edildiğinden 13 sayısı da uğursuz kabul edilir.

*Bizden bazıları da Hristiyanların 13’ün uğursuz saymalarının sebebini  Hz. Muhammed’in doğumu (571 5+7+1=13) ve İstanbul’un fethine  (1453 1+4+5+3=13) bağlamaktadır. Diger teoriler daha eskilere dayandığı  için onları doğru kabul edersek bu hadiselerle birlikte Hristiyan camiasında 13’ün uğursuz kabul edilmesine şaşmamak gerekir.

Uğursuz 13’ten sonra uğursuzluktan nasibini almış bir diğer sayımızda 4. Batı'da 13 neyse Uzak Doğu'da da 4 aynı anlama gelir. Sebebi ise 13 teki gibi teorilere dayanmıyor. Dilleri birbirine yakın olan bu ülkelerde 4 sayısının okunuşu "ölüm" kelimesinin okunuşuna benzediği için Japonya, Kore, Çin ve Tayvan'da bu sayı uğursuz olarak kabul ediliyor. Tıpkı 13 sayısında olduğu gibi otellerde, asansör tuşlarında, apartmanlarda 4 sayısı bulunmaz. 3'ten sonra direk 5 gelir. Böylelikle ölümü görmezden geldiklerine inanırlar. İçinde 4 geçen araba plakaları ve telefon numaralarını kimse almak istemez.

Yine Uzak Doğu ülkelerinden Japonya'da 42 sayısı da uğursuz kabul edilir. Bu bahtsız sayının hikayesi de 4'ten farklı değil. Okunuşunun kurbanı olmuş. Japonca'da 4 ve 2 sayıları yan yana söylenince "Ölüme gitmek" ile aynı ses çıktığından bu sayı uğursuz kabul edilmiş. 

Bu uğursuz rakamların kovulduğu yerlerden kısaca bahsetmiştik. Yerel halkın dışında bazı uluslar arası kuruluşlar rakamların uğursuzluğundan etkilenmemek için bazı tedbirler almışlardır. Örneğin geniş bir pazara hitap eden Canon G13 ve G14 kullanmadan Powershot G15 ürününü piyasaya sürmüş. Havacılık devi bir çok firma ki THY de buna dahil 13 ve onun gibi uğursuz kabul edilen bir kaç rakamı sefer ve koltuk sayılarından çıkarmış durumda. Bir örnek verilecek olursa Seul'deki Inchon Havalimanı'nda yolcular bu kapılardan uçağa binmek istemedikleri için 4,13 ve 44 numaraları gateleri bulunmamakta. Japonyalı fotoğraf makinesi üreticisi Fuji4 serisini kullanmaz. 3'ten doğrudan 5'e geçer.

İnsanların bir kısmı gerçekten bu rakamlardan korktuğu için kullanmazken bir kısmı ise inanmadığı halde kendini riske atmak istemiyor ve uzak duruyor. Bu uğursuz sayıların sadece bir kısmı. Daha uğursuz olarak anılan bir sürü bahtsız sayı var. Onlara da bir sonraki yazıda değineceğim. :)

Yazının ikinci kısmı için ....TIK TIK.....